Wat er voor jou is

VERHAAL VAN ERIK

"Waarom duur het zó lang?" De onzichtbare voorbereidingen achter waterveiligheid.

“Wanneer gaan jullie nou eens echt beginnen?” is een vraag die het omgevingsteam regionale waterkeringen van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (HDSR) soms krijgt als er een nieuw project op stapel staat. Begrijpelijk, want tussen de aankondiging en de daadwerkelijke start van (grote) werkzaamheden zit gemiddeld twee jaar en soms langer. Omgevingsmanager regionale waterkeringen Erik Sanderse van De Stichtse Rijnlanden legt uit hoe dat komt.
Sanderse is de omgevingsmanager van het projectteam dat verantwoordelijk is voor het onderhoud en beheer van de regionale dijken in het gebied van HDSR. Samen met vijf omgevingsadviseurs houdt hij zich bezig met alles waar de omgeving van het waterschap mee te maken kan krijgen rond projecten. Het omgevingsteam onderhoudt contacten met omwonenden, bedrijven en overheden zoals gemeenten en de provincie, laat onderzoeken uitvoeren en verzorgt de aanvraag van vergunningen.
“Wij zijn niet alleen in de beginfase van een project betrokken, maar in het hele traject”, zegt Sanderse. Vanuit de nieuwe omgevingswet, wordt een goede participatie ook verplicht. “In de beginfase voeren we vooral verkennende gesprekken, waarbij we kennis uit de omgeving ophalen en wensen en eisen van stakeholders inventariseren. De stakeholders zijn bewoners, bedrijven, overheden, maar ook de interne organisatie. Naarmate het project vordert en de ontwerpen concreter worden, gaan we opnieuw in gesprek met de stakeholders. We lichten de plannen verder toe en zijn betrokken bij inspraaktrajecten. “We zijn ook steeds vaker betrokken bij de uitvoering, omdat het behartigen van de omgeving in deze fase ook belangrijk is.” 

Partijen

Projecten van het waterschap duren vaak lang en zijn complex omdat er zoveel verschillende partijen en factoren bij zijn betrokken: mensen, dieren, planten, bodem, archeologie. Er moeten onderzoeken plaatsvinden en er moeten vergunningen worden aangevraagd, zowel bij gemeenten in het gebied als bij de provincie.
De doorlooptijd van een project, zoals dijkverbetering, kan sterk variëren, aldus Sanderse, maar beloopt al snel enkele jaren. “Het is afhankelijk van de specifieke situatie, maar gemiddeld zijn we minimaal twee jaar bezig met de voorbereiding voordat met de uitvoering kan beginnen.” 

Onderzoeken, inspraak en tientallen vergunningen

Die tijd is nodig omdat, voor de eerste schop de grond in kan, eerst diverse onderzoeken moeten plaatsvinden. Zoals natuuronderzoek: welke kwetsbare of beschermde planten en dieren leven er in het gebied waar HDSR aan het werk gaat en welke maatregelen zijn nodig om de fauna en flora te beschermen? 
Sanderse: “We willen nu bijvoorbeeld aan de slag met een oeververbetering bij de Hollandsche IJssel. Maar in dat gebied nestelt mogelijk een ransuil, een beschermde diersoort. Om te bepalen of een bezette nestplaats aanwezig is, moet in de broedperiode gekeken worden of er ransuilen op het nest zitten. Dat kan alleen tussen half maart en half april. Omdat pas half april is geconstateerd dat er mogelijk een ransuil aanwezig is, moeten we tot maart 2026 wachten om in de juiste periode het nest te onderzoeken. Dat kost je dan dus zomaar een jaar.”
(artikel gaat verder onder de vacatures)

Water zuiveren

HDSR zuivert het afvalwater van huishoudens en bedrijven in Midden-Nederland zodat het weer de sloten, rivieren en kanalen in kan. HDSR herwint daarbij energie en grondstoffen. Ook verwijdert het waterschap steeds meer schadelijke stoffen uit het water. Zo draagt het waterschap bij aan de energietransitie, verduurzaming en een circulaire economie.

Ben jij iemand met een visie?

Het zijn onze collega's met visie die ons waterschap verder helpen. En daarmee de veiligheid en leefbaarheid van onze regio waarborgen. Is dit een werkdoel dat bij jou past? 

"Waarom duur het zó lang?" De onzichtbare voorbereidingen achter waterveiligheid.

“Wanneer gaan jullie nou eens echt beginnen?” is een vraag die het omgevingsteam regionale waterkeringen van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (HDSR) soms krijgt als er een nieuw project op stapel staat. Begrijpelijk, want tussen de aankondiging en de daadwerkelijke start van (grote) werkzaamheden zit gemiddeld twee jaar en soms langer. Omgevingsmanager regionale waterkeringen Erik Sanderse van De Stichtse Rijnlanden legt uit hoe dat komt.
Sanderse is de omgevingsmanager van het projectteam dat verantwoordelijk is voor het onderhoud en beheer van de regionale dijken in het gebied van HDSR. Samen met vijf omgevingsadviseurs houdt hij zich bezig met alles waar de omgeving van het waterschap mee te maken kan krijgen rond projecten. Het omgevingsteam onderhoudt contacten met omwonenden, bedrijven en overheden zoals gemeenten en de provincie, laat onderzoeken uitvoeren en verzorgt de aanvraag van vergunningen.
“Wij zijn niet alleen in de beginfase van een project betrokken, maar in het hele traject”, zegt Sanderse. Vanuit de nieuwe omgevingswet, wordt een goede participatie ook verplicht. “In de beginfase voeren we vooral verkennende gesprekken, waarbij we kennis uit de omgeving ophalen en wensen en eisen van stakeholders inventariseren. De stakeholders zijn bewoners, bedrijven, overheden, maar ook de interne organisatie. Naarmate het project vordert en de ontwerpen concreter worden, gaan we opnieuw in gesprek met de stakeholders. We lichten de plannen verder toe en zijn betrokken bij inspraaktrajecten. “We zijn ook steeds vaker betrokken bij de uitvoering, omdat het behartigen van de omgeving in deze fase ook belangrijk is.” 

Partijen

Projecten van het waterschap duren vaak lang en zijn complex omdat er zoveel verschillende partijen en factoren bij zijn betrokken: mensen, dieren, planten, bodem, archeologie. Er moeten onderzoeken plaatsvinden en er moeten vergunningen worden aangevraagd, zowel bij gemeenten in het gebied als bij de provincie.
De doorlooptijd van een project, zoals dijkverbetering, kan sterk variëren, aldus Sanderse, maar beloopt al snel enkele jaren. “Het is afhankelijk van de specifieke situatie, maar gemiddeld zijn we minimaal twee jaar bezig met de voorbereiding voordat met de uitvoering kan beginnen.”

Onderzoeken, inspraak en tientallen vergunningen

Die tijd is nodig omdat, voor de eerste schop de grond in kan, eerst diverse onderzoeken moeten plaatsvinden. Zoals natuuronderzoek: welke kwetsbare of beschermde planten en dieren leven er in het gebied waar HDSR aan het werk gaat en welke maatregelen zijn nodig om de fauna en flora te beschermen? 
Sanderse: “We willen nu bijvoorbeeld aan de slag met een oeververbetering bij de Hollandsche IJssel. Maar in dat gebied nestelt mogelijk een ransuil, een beschermde diersoort. Om te bepalen of een bezette nestplaats aanwezig is, moet in de broedperiode gekeken worden of er ransuilen op het nest zitten. Dat kan alleen tussen half maart en half april. Omdat pas half april is geconstateerd dat er mogelijk een ransuil aanwezig is, moeten we tot maart 2026 wachten om in de juiste periode het nest te onderzoeken. Dat kost je dan dus zomaar een jaar.”
(Artikel gaat verder na de vacatures)

Natura 2000

Nog ingewikkelder ligt het bij werkzaamheden in zogeheten Natura 2000-gebieden, natuurgebieden die vallen onder strikte Europese bescherming. “Dit zijn de meest kritische gebieden om in te werken,” aldus Sanderse. “In Natura 2000-gebieden is altijd intensief en langdurig onderzoek nodig”. In een dergelijk gebied is de kans groot dat er veel beschermde soorten aanwezig zijn. Voor elke diersoort en plantensoort is apart onderzoek nodig. Ook moet onderzocht worden of en welke effecten onze werkzaamheden zelf hebben op het natuurgebied, bijvoorbeeld door licht, geluid en stikstof. Als er sprake is van een zogeheten stikstofgevoelig leefgebied mogen de werkzaamheden geen stikstof aan het gebied toevoegen. Dan moeten we een plan maken hoe we toch onze noodzakelijke werkzaamheden kunnen uitvoeren, bijvoorbeeld door emissieloze, elektrische machines in te zetten.”
Natuuronderzoek is vaak een kritische factor, maar het waterschap laat ook bodemonderzoek uitvoeren, aldus Sanderse. Dat moet inzicht geven in de samenstelling van de bodem – is het klei of zand? – maar ook of de bodem vervuild is.
Soms is ook archeologisch onderzoek vereist omdat er mogelijk waardevolle oudheidkundige voorwerpen of structuren in het werkgebied zitten. “Archeologisch onderzoek kan beperkt zijn, maar in andere gevallen is uitgebreider onderzoek nodig en moeten er proefsleuven worden graven. Dat kost dan natuurlijk ook meer tijd. Wij benaderen daarom op voorhand de archeoloog van de gemeente met de vraag of er onderzoek nodig is en zo ja wat voor type onderzoek.”

Vergunningen

Ook het vergunningstraject kan lang duren. Voor de uitvoering van regionale waterkeringsprojecten zijn meerdere vergunningen nodig. “Omdat we in een waterschapswerkzone werken hebben we om te beginnen een vergunning van onszelf nodig”, legt Sanderse uit. “Dat zijn we verplicht, omdat we voor onszelf dezelfde regels hanteren als voor derden, zoals bewoners, bedrijven en andere overheden”.
Ook het vergunningstraject kan lang duren. Voor de uitvoering van regionale waterkeringsprojecten zijn meerdere vergunningen nodig. “Omdat we in een waterschapswerkzone werken hebben we om te beginnen een vergunning van onszelf nodig”, legt Sanderse uit. “Dat zijn we verplicht, omdat we voor onszelf dezelfde regels hanteren als voor derden, zoals bewoners, bedrijven en andere overheden”.
Gemeenten moeten bouwvergunningen afgeven en als in het werkgebied beschermde planten of dieren voorkomen, is een vergunning van de provincie nodig. In het geval van een Natura 2000-gebied zijn mogelijk nog aanvullende vergunningen nodig, zowel voor de verstoring van het gebied als voor de stikstofuitstoot.
De doorlooptijden van de vergunningstrajecten kunnen variëren van zestien tot twintig weken bij gemeentes tot minimaal 32 weken bij de provincie voor Natura 2000-vergunningen. Bovendien kunnen betrokkenen bezwaar aantekenen. De termijnen voor bezwaar en beroep zijn wettelijk vastgelegd, maar kunnen de doorlooptijd van een project verlengen met wel drie of vier jaar als de zaak uiteindelijk bij de Raad van State belandt.
''HDSR geeft medewerkers de ruimte om te innoveren en ook om fouten te maken. Volgens mij dé voedingsbodem om succesvol te zijn.”

Nico

Programmamanager circulaire waterketen

Bezwaren voorkomen

Een belangrijke taak van de omgevingsmanager is het belang van de omgeving behartigen in projecten. Hiermee kan onder andere worden voorkomen dat bewoners bezwaren indienen. “Mensen worden steeds mondiger. Wij spelen daarop in door zo transparant en eerlijk mogelijk te zijn,” zegt Sanderse. “Het is cruciaal om duidelijk te communiceren over de plannen, de impact ervan en de mogelijkheden tot inspraak. Daarbij proberen we altijd naar onszelf te kijken en de informatie zo helder mogelijk te presenteren.”
ver het algemeen staat de omgeving welwillend tegenover de werkzaamheden van het waterschap, merkt Sanderse. “Mensen beseffen dat het voor onze gezamenlijke veiligheid is,” benadrukt hij. “Maar bij regionale waterkeringen, waar veel tuinen direct aan de dijk liggen, komen we soms situaties tegen waarbij bijvoorbeeld schuurtjes of tuinhuisjes op de waterkering zijn geplaatst zonder de benodigde vergunningen. Die moeten dan worden afgebroken. Daar zijn mensen natuurlijk niet altijd blij mee, zeker als de situatie al langere tijd bestaat en er nooit is gehandhaafd. We proberen dan te helpen door die mensen te ondersteunen bij het aanvragen van vergunningen.”
Wat er speelt
Wat er in de toekomst speelt

Blijf op de hoogte

Blijf op de hoogte van nieuwe en relevante vacatures. Stel een job alert in en wij zorgen ervoor dat je een update krijgt zodra er een nieuwe vacature beschikbaar is!